
یادگیری زبان ایتالیایی و گرامر ایتالیایی به معنای آشنا شدن با قواعد گرامری آن است که برای ساخت جملات صحیح و مفهومی لازم است. برخی از زبان آموزان ممکن است از یادگیری گرامر ناراحت و خسته شوند. اما نگران نباشید، گرامر ایتالیایی پیچیده و دشوار نیست. در حقیقت، با استفاده از منابع و روش های مناسب، میتوانید با کمترین زحمت و بیشترین لذت گرامر ایتالیایی را فرا بگیرید.
گرامر قانون و نظم زبان است که ما را قادر میسازد از کلمات تنها برای ایجاد ساختار های بلندتر و معنادارتر (جملات) استفاده کنیم. گرامر جزء ضروری یادگیری هر زبانی است و ایتالیایی از این قاعده معاف نیست! ولی خبر خوب این است که وقتی شروع به یادگیری گرامر ایتالیایی کردید، متوجه خواهید شد که اصلا هیچ چیزی برای ترسیدن وجود ندارد.
ساختار جملات پایه گرامر ایتالیایی
جملات ایتالیایی از سه بخش اصلی تشکیل می شوند: فاعل، فعل و مفعول (ها). این بخش ها معمولاً در ترتیب فاعل-فعل-مفعول قرار می گیرند، مانند زبان انگلیسی. برای مثال، در جمله Io voglio il cibo، که به معنای “من غذا می خواهم” است، io ضمیر شخصی فاعلی است که به معنای “من” است، voglio فعلی است که به معنای “خواستن” است و il cibo اسم مفعولی است که به معنای “غذا” است.
ترتیب کلمات دیگر در ایتالیایی نیز مشابه زبان انگلیسی است، با این تفاوت که صفت ها معمولاً بعد از اسم هایی که توصیف می کنند می آیند، نه قبل از آن ها. همچنین ضمایر مفعولی و انعکاسی مانند mi، ti، si و ci که معادل “من”، “تو”، “خود” و “ما” هستند، باید قبل از فعل قرار بگیرند، نه بعد از آن.
ایتالیایی اما در مورد ترتیب کلمات در جمله انعطاف پذیرتر از انگلیسی است. گاهی اوقات می توانید فاعل را حذف کنید یا در جای دیگری از جمله بگذارید، اگر از پایان فعل و بافت جمله مشخص باشد که چه کسی عمل را انجام می دهد. همچنین برای ساختن سوالات، نیازی به تغییر ترتیب کلمات و استفاده از کلمات کمکی مانند “do” یا “does” نیست. فقط کافی است لحن جمله را با صدای بلند یا علامت سوال در انتها تغییر دهید.
به مثال های زیر دقت کنید:
Sei pronto? آماده ای؟
Mi piace questo libro. این کتاب را دوست دارم.
Dove vai? کجا می روی؟
Che cosa fai? چه کار می کنی؟
Come stai? حالت چطوره؟
Che tempo fa? هوا چطوره؟
Quanto costa? چقدر قیمت داره؟
Posso avere il conto, per favore? می توانم صورتحساب را بگیرم، لطفا؟
Mi scusi, dov’è il bagno? ببخشید، دستشویی کجاست؟
Puoi ripetere, per favore? می توانی تکرار کنی، لطفا؟
لغات پایهای در زبان ایتالیایی
لغات پایهای در زبان ایتالیایی، لغاتی هستند که برای برقراری ارتباط اولیه و یادگیری ساختارهای زبانی اساسی نیاز دارید. این لغات معمولاً شامل اسمها، صفتها، ضمایر، افعال، حروف اضافه، عبارات رایج و اصطلاحات هستند. برای مثال، برخی از لغات پایهای در زبان ایتالیایی عبارتند از:
- Ciao: سلام، خداحافظ (صمیمانه)
- Grazie: متشکرم
- Buongiorno: روز بخیر
- Come stai?: حالت چطوره؟
- Mi chiamo: اسم من
- Dove: کجا
- Che: چه
- Perché: چرا
- Quando: کی
- Come: چگونه
- Essere: بودن
- Avere: داشتن
- Fare: کردن
- Andare: رفتن
- Parlare: صحبت کردن
- Mangiare: خوردن
- Bere: نوشیدن
- Io: من
- Tu: تو
- Lui: او (مذکر)
- Lei: او (مونث)
- Noi: ما
- Voi: شما
- Loro: آنها
- Il: تعریف مذکر مفرد
- La: تعریف مونث مفرد
- I: تعریف مذکر جمع
- Le: تعریف مونث جمع
- Un: نامعین مذکر مفرد
- Una: نامعین مونث مفرد
- Di: از
- A: به
- Da: از
- In: در
- Con: با
- Su: روی
- Per: برای
- Tra: بین
- Fra: بین
- Buono: خوب
- Bello: زیبا
- Grande: بزرگ
- Piccolo: کوچک
- Nuovo: جدید
- Vecchio: قدیمی
- Alto: بلند
- Basso: کوتاه
- Caldo: گرم
- Freddo: سرد
- Buonanotte: شب بخیر
- Arrivederci: خداحافظ
- Prego: خواهش میکنم
- Scusa: ببخشید
- Per favore: لطفا
- Sì: بله
- No: نه
افعال ایتالیایی و زمان فعل ایتالیایی
یکی از بخشهای مهم دستور زبان ایتالیایی، بلد بودن استفاده از افعال ایتالیایی است – یعنی چگونه فعلها را صرف کنید. در زبان انگلیسی هم صرف فعل وجود دارد، اما تعدادشان کم است، پس یادگیری آنها (و نحوه و زمان استفاده از آنها) در ایتالیایی نیاز به زمان و نظم دارد.
ابتدا با مصدر شروع میکنیم. مصدر فعلهای ایتالیایی همان فعل در فرم “to (فعل)” در انگلیسی است – برای مثال ” to do” ،” “to eat یا ” to sleep”. همه مصدرهای ایتالیایی با یکی از این سه پایان تمام میشوند: are- (مثل فعل cantare، “آواز خواندن”)، ere- (مثل vedere، “دیدن”) یا ir- (مثل dormire، “خوابیدن”). صرف یک فعل در ایتالیایی یعنی تغییر پایان فعل برای هماهنگی با فاعل (کسی یا چیزی که عمل فعل را انجام میدهد) و زمان (زمانی که عمل انجام میشود) است. فقط در زمان حال 6 پایان متفاوت برای فعل وجود دارد!
یک مثال برای صرف یک فعل در زمان حال این است: فعل منظم mangiare (“خوردن”) که با are- تمام میشود. اگر فاعل io (“من”) یا کسی که صحبت میکند باشد، پایان are- را از فعل برمیداریم و پایان o- را جایگزین میکنیم، میشود io mangio به معنی “من میخورم”. برای فاعل tu (تو)، mangiare تبدیل به tu mangi میشود.
هر فاعل یک صرف یا پایان خاص برای فعل دارد که با آن مطابقت دارد، و این برای همه فعلهایی که با are، ere یا ire تمام میشوند یکسان است – اگرچه صرفها برای هر پایان کمی متفاوت است. برای یادگیری افعال ایتالیایی باید فعلها را برای هر ترکیب ممکن از فاعل – از جمله فاعلهایی که قبلا ذکر شدند – و زمان فعل تمرین کنید، که زمانی است که عمل فعل انجام میشود، مثل گذشته، حال یا آینده. (البته زمانهای بیشتری از این سه زمان برای فعل ایتالیایی وجود دارد). افعال هم میتوانند حالتهای مختلفی داشته باشند که بین افکار فاعل، حقایق مفعول و دستورات تفاوت دارند پس دهها پایان مختلف برای یک فعل ایتالیایی دارید، که همه آنها بستگی به نحوه استفاده از فعل در جمله دارد.
همچنین با افعال «modal» خاصی آشنا میشوید که یک فعل را به یک عبارت فعلی پیچیدهتر تبدیل میکنند که نیاز یا امکان را نشان میدهند، مثل افعالی که معادل «باید» و «توانستن» هستند. این افعال صرف میشوند و قبل از مصدر یک فعل دیگر میآیند. برای مثال، در جمله Noi possiamo cantare “ما میتوانیم آواز بخوانیم”، فعل potere (“توانستن”) صرف میشود (possiamo، برای فاعل noi) اما فعل اصلی cantare به صورت مصدر میماند.
افعال ایتالیایی در ابتدا دشوار به نظر میرسند، اما الگوهای آنها منظم هستند و با گذشت زمان از آنها استفاده خواهید کرد. البته، افعال بیقاعده هم هستند، اما یادگیری آنها فقط بخشی از یادگیری زبان است.
اسمها در زبان ایتالیایی
اسم ها در زبان ایتالیایی می توانند چیزها، افراد، مکان ها، افکار، خصوصیات یا اعمال را نشان دهند و بخش مهمی از گرامر ایتالیایی را تشکیل می دهند. اسم ها می توانند نقش فاعل (کسی یا چیزی که عمل را انجام می دهد) یا مفعول (کسی یا چیزی که عمل را تحمل می کند) را در جمله داشته باشند. اسم ها در زبان ایتالیایی همیشه یک تعداد (مفرد یا جمع) و یک جنسیت (مذکر یا مؤنث) دارند.
تعداد و جنسیت اسامی ایتالیایی مفاهیم ساده ای هستند که می توانید آن ها را به راحتی یاد بگیرید. اسم ها در زبان ایتالیایی مانند زبان انگلیسی می توانند مفرد یا جمع باشند. برای ساختن اسم های جمع، معمولاً کافی است پایان یک اسم مفرد را تغییر دهید. اگر اسم به o یا a ختم شود، می توانید آن را به i یا e تبدیل کنید. برای مثال، libro (کتاب) جمع آن libri و casa (خانه) جمع آن case است. اما بعضی از اسم ها به o یا a ختم نمی شوند و برای جمع کردن آن ها باید قوانین دیگری را دنبال کنید.
جنسیت اسامی ایتالیایی به این معنی نیست که هر چیز، شخص، مکان یا ایده ای دارای جنسیت طبیعی باشد. جنسیت فقط یک روش دسته بندی است که در زبان ایتالیایی (و بسیاری از زبان های دیگر) وجود دارد. شما می توانید جنسیت را به عنوان یک “دسته” یا “نوع” برای اسم در نظر بگیرید. بیشتر اوقات، جنسیت اسامی ایتالیایی با جنسیت واقعی آن ها مطابقت دارد. برای مثال، la donna (“زن”) یک اسم مؤنث است و l’uomo (“مرد”) یک اسم مذکر است. اما گاهی اوقات جنسیت اسامی ایتالیایی به صورت تصادفی انتخاب می شود. برای مثال، چرا il vestito (“لباس”) مذکر است ولی la mascolinità (“مردانگی”) مؤنث است؟ یا چرا la sedia (“صندلی”) مؤنث است ولی il divano (“مبل”) مذکر است؟ بنابراین برای یادگیری اسامی ایتالیایی باید جنسیت آن ها را حفظ کنید و تمرین کنید.
برای تشخیص جنسیت اسامی ایتالیایی می توانید به پایان آن ها توجه کنید. اکثر اسم هایی که به o ختم می شوند مذکر هستند (مثل il tavolo یا “میز”) و اکثر اسم هایی که به a ختم می شوند مؤنث هستند (مثل la scuola یا “مدرسه”). اما این قاعده همیشه درست نیست و بعضی از اسم ها استثنا دارند. برای مثال، il programma (برنامه) یک اسم مذکر است که به a ختم می شود و la mano (دست) یک اسم مؤنث است که به o ختم می شود. پس باید مراقب باشید و اسامی ایتالیایی را با جنسیت آن ها یاد بگیرید.
جنسیت و تعداد اسامی ایتالیایی می تواند تأثیر بزرگی بر روی حروف تعريف ایتالیایی داشته باشد. حروف تعريف ایتالیایی مانند the، a، an و some در زبان انگلیسی هستند که قبل از اسم قرار می گیرند. حروف تعريف معین ایتالیایی (به معنای “the”) عبارتند از:
la (مفرد، مؤنث)
lo (مفرد، برای اسم هاي مذکر که با z، y، x، ps، pn، gn یا s + صامت شروع می شوند)
l’ (مفرد، برای اسم هاي هر دو جنس که با صدای مصوت شروع می شوند)
i (جمع، مذکر)
le (جمع، مؤنث)
gli (جمع، برای اسم هاي مذکر که با مصوت شروع می شوند یا با z، y، x، ps، pn، gn یا s + صامت شروع می شوند)
بنابراین اگر می خواهیم به یک اسم مونث خاص مانند ragazza (“دختر”) یا idea (“ایده”) اشاره کنیم، می گوییم la ragazza (“دختر”) یا l’idea (“ایده”). اگر می خواهیم به چند دختر یا ایده خاص اشاره کنیم، می گوییم le ragazze (“دختران”) یا le idee (“ایده ها”). همین کار را برای اسم مذکر هم انجام می دهیم. il ragazzo (“پسر”) و l’albero (“درخت”) در جمع به i ragazzi (“پسران”) و gli alberi (“درختان”) تبدیل می شوند.در زبان ایتالیایی، تمام اسم ها دارای جنسیت هستند، یعنی آنها مذکر یا مونث هستند. برای تشخیص جنسیت یک اسم، می توانید به حرف آخر آن توجه کنید. به طور کلی، اسم هایی که به o ختم می شوند مذکر هستند، و اسم هایی که به a ختم می شوند مونث هستند. البته برخی استثناها وجود دارند که باید حفظ شوند. برای مثال:
- il ragazzo (پسر) – la ragazza (دختر)
- il libro (کتاب) – la penna (خودکار)
- il sole (خورشید) – la luna (ماه)
- la mano (دست) – il piede (پا)
ضمایر ایتالیایی
ضمایر ایتالیایی جایگزین اسامی ایتالیایی می شوند. وقتی درباره خودتان حرف می زنید (“من خوشحالم!”) یا با کسی که می شناسید صحبت می کنید (“تو کی هستی؟”) از آن ها استفاده می کنید.
ضماير برای جلوگیری از تکرار اسم ها کاربرد دارند. به عنوان مثال، اگر بخواهید بگویید La donna è mia amica “زن، دوست من است” و بعد درباره همان زن بیشتر بگویید، نیازی نیست هر بار اسم la donna را بگویید، بلکه می توانید از یک ضمیر ایتالیایی به جای آن بیاورید (در این مورد، lei یا “او”). پس می توانید بنویسید La donna è mia amica. Lei ha due sorelle. (“زن، دوست من است. او دو خواهر دارد.”)
ضماير در زبان ایتالیایی مانند انگلیسی بسیار شایع هستند. معمولاً نقش فاعل را در جملات دارند – مثل جمله Lei ha due sorelle. ضمایر فاعل در ایتالیایی عبارتند از:
tu (“شما”) (مفرد، غیر رسمی)
lui (“او = he”)
lei (“او = she”)
Lei (“شما”) (مفرد، رسمی)
noi (“ما”)
voi (“شما همه”) (جمع، غیر رسمی)
loro (“آن ها”) (غیررسمی)
Loro (“شما همه”) (جمع، رسمی)
همانطور که در بالا دیدید، هر ضمیر ایتالیایی یا گروهی از ضمایر، برای هر فعل شکل خاصی دارد، پس باید همه آن ها را یاد بگیرید.
ممکن است توجه کرده باشید که برای گفتن «شما» روش های متفاوتی وجود دارد. قواعد دستور زبان ایتالیایی مشخص می کنند که باید بر اساس اینکه با چه کسی و چند نفر صحبت می کنید، از نوع غیررسمی یا رسمی و مفرد یا جمع ضمیر «شما» استفاده کنید. tu غیررسمی برای افرادی است که با آن ها رابطه نزدیک و شخصی دارید، مثل یک دوست، یک خواهر یا برادر یا کسی که از شما کوچکتر است. برای مثال، وقتی با یک رئیس، یک بزرگتر یا کسی که مقام بالاتری دارد یا با آن ها آشنا نیستید صحبت می کنید، Lei رسمی تر مناسب است. voi برای اشاره به گروهی از افراد به صورت غیر رسمی و Loro برای خطاب به گروهی از افراد به صورت رسمی بکار می رود. وقتی ضمایر ایتالیایی نقش مفعول را در جمله دارند، شکل های دیگری به خود می گیرند و معمولاً قبل از فعل قرار می گیرند. در جمله ای مثل Il ragazzo mi vede، یا «پسر مرا می بیند»، ضمیر مفعول مستقیم mi (من) قبل از فعل vede (می بیند) قرار می گیرد.
گاهی اوقات ضمایر ایتالیایی قبل از فعل به فاعل برمی گردند و ضمایر انعکاسی می شوند. در جمله Lui si chiama Luigi یا «او خود را لوئیجی می خواند»، ضمیر انعکاسی si به همان شخصی که فاعل lui است اشاره می کند و قبل از فعل chiama «صدا میزند» قرار می گیرد.
ضمایر همچنین می توانند مالکیت را نشان دهند و بگویند که یک اسم متعلق به کیست. به جای گفتن il libro di noi (به معنای واقعی کلمه، کتاب ما)، می توانید بگویید il nostro libro (کتاب ما). اگر در مورد l’idea di Giovanni (ایده جیووانی) صحبت می کنید، می توانید la sua idea (ایده او) را بیاورید، تا محتوا مشخص کند که در مورد کدام شخص صحبت می کنید.
ضمایر مفعول در ایتالیایی کلماتی هستند که جایگزین اسم های مفعول در جملات می شوند. ضمایر مفعول می توانند مستقیم یا غیر مستقیم باشند. ضمایر مفعول مستقیم به اسم هایی اشاره می کنند که مستقیما تحت تأثیر فعل قرار می گیرند. ضمایر مفعول غیر مستقیم به اسم هایی اشاره می کنند که به وسیله یک حرف اضافه با فعل مرتبط هستند. برای مثال:
- Mi vedi? (آیا مرا می بینی؟) – ضمیر مفعول مستقیم mi به جای اسم من (io) آمده است.
- Ti parlo. (با تو صحبت می کنم.) – ضمیر مفعول غیر مستقیم ti به جای اسم تو (tu) آمده است.
ضمایر مفعول مستقیم و غیر مستقیم در ایتالیایی به شکل زیر هستند:
شخص | مستقیم | غیر مستقیم |
---|---|---|
من | mi | mi |
تو | ti | ti |
او (مذکر) | lo | gli |
او (مونث) | la | le |
شما (رسمی) | La | Le |
ما | ci | ci |
شما (جمع) | vi | vi |
آن ها (مذکر) | li | gli |
آن ها (مونث) | le | gli |
ضمایر مفعول معمولا قبل از فعل قرار می گیرند، مگر اینکه فعل در حالت امری، اسم مصدر، یا گراندو باشد. در این صورت، ضمایر مفعول به انتهای فعل می چسبند. برای مثال:
- Non lo so. (نمی دانم.) – ضمیر مفعول مستقیم lo قبل از فعل so قرار گرفته است.
- Dimmi la verità. (به من حقیقت را بگو.) – ضمیر مفعول مستقیم la به انتهای فعل امری dimmi چسبیده است.
- Voglio vederti. (می خواهم تو را ببینم.) – ضمیر مفعول مستقیم ti به انتهای اسم مصدر vedere چسبیده است.
- Parlando con lui. (صحبت کردن با او.) – ضمیر مفعول غیر مستقیم con lui به انتهای گراندو parlando چسبیده است.
صفت در ایتالیایی
صفت های ایتالیایی کلماتی هستند که ویژگی ها و خصوصیات اسم ها را نشان می دهند. مثلاً رنگ (giallo، یعنی زرد)، اندازه (piccolo، یعنی کوچک)، شکل (lungo، یعنی بلند) یا شخصیت (onesto، یعنی صادق).
صفت های ایتالیایی باید با جنسیت (مذکر یا مونث) و تعداد (مفرد یا جمع) اسم هایی که به آنها اشاره می کنند هماهنگ باشند. معمولاً یک صفت ایتالیایی پس از اسمی که مربوط به آن است قرار می گیرد، مگر اینکه چند صفت با هم آمده باشند.
برای مثال، صفت rosso (یعنی قرمز) می تواند یک اسم مفرد مذکر مانند il libro (یعنی کتاب) را مشخص کند. il libro rosso (یعنی کتاب قرمز). اما اگر اسم مونث باشد، مانند la mela (یعنی سیب)، باید بگوییم la mela rossa (یعنی سیب قرمز). اگر اسم ها جمع باشند، باید پایان صفت را عوض کنیم تا با آنها مطابقت داشته باشد. مثلاً i libri rossi (یعنی کتاب های قرمز) و le mele rosse (یعنی سیب های قرمز).
قید ایتالیایی
قید ها در ایتالیایی ویژگی ها، عمل ها یا قید های دیگر را تغییر می دهند. آن ها معمولاً نشان می دهند که چگونه، چطور یا با چه وسیله ای یک عمل انجام می شود یا شدت یک ویژگی را مشخص می کنند. قید های ایتالیایی را می توانید از پسوند mente شناسایی کنید، که مشابه پسوند انگلیسی “ly” است. به عنوان مثال، ویژگی lento به معنای “آهسته” و قید lentamente به معنای “به آهستگي” است. به همین ترتیب، ویژگی facile به معنای “آسان” و قید facilmente به معنای “به راحتی” است.
برخی از قید ها و عبارات قیدی رایج ایتالیایی عبارتند از:
adesso (اکنون)
più tardi (بعدا)
mai (هرگز)
sempre (همیشه)
bene (خوب)
male (بد، ضعیف)
molto (بسیار)
anche (همچنین)
qui (اینجا)
là (آنجا)
البته قید های ایتالیایی فراتر از اینها هستند. حروف اضافه ایتالیایی
حروف اضافه کلماتی هستند که رابطه های زمانی و مکانی بین دو یا چند مفهوم، فرد یا شی (اسم) را بیان می کنند. برای فهمیدن قواعد دستور زبان ایتالیایی، یادگیری حروف اضافه ایتالیایی ضروری است. خوشبختانه، آن ها جنسیت یا تعداد ندارند، پس نیازی به یادگیری شکل های مختلف ندارید!
چند حرف اضافه متداول ایتالیایی در زیر آمده اند:
con (با)
senza (بدون)
di (از)
da (از)
*in” (در)
a (به یا در)
su (بر)
secondo (طبق)
per (برای، از طریق)
tra/fra (بین، میان)
supra (بالا، در بالای)
sotto (زیر، زیر)
وقتی از حروف اضافه ایتالیایی استفاده می کنید، سعی کنید تا حد امکان بیشتر بدانید تا در بهبود مهارت ها و توانایی های زبانی شما کمک کنند. معانی آن ها ممکن است کمی با ترجمه های ارائه شده متفاوت باشند، پس مهم است که از آن ها در موقعیت های مناسب استفاده کنید.