قانون جدید مهاجرت نیروهای متخصص به آلمان

قانون جدید مهاجرت نیروهای متخصص (Fachkräfteeinwanderungsgesetz یا FEG) که از نوامبر 2023 به تدریج اجرایی شده است، تغییرات بنیادینی در سیاستهای مهاجرتی آلمان ایجاد کرده است.
قانون جدید مهاجرت نیروهای متخصص با هدف تسهیل مهاجرت افراد دارای مهارتهای حرفهای و دانش عملی به آلمان طراحی شده و شامل اصلاحات گستردهای در حوزههای ویزا، اقامت، شناسایی مدارک و فرصتهای شغلی است. در ادامه، مهمترین اصلاحات و جزئیات آنها بررسی میشود:
کارت آبی اتحادیه اروپا: قانون جدید مهاجرت نیروهای متخصص
کارت آبی اتحادیه اروپا (EU Blue Card) یک مجوز اقامت ویژه برای متخصصین با مهارتهای بالا است که امکان کار و زندگی در آلمان و سایر کشورهای اتحادیه اروپا را فراهم میکند. با قانون جدید، شرایط دریافت این کارت سادهتر شده است:
کاهش حداقل حقوق
- حداقل حقوق برای مشاغل کمبود (مانند پرستاران یا مهندسین) و فارغالتحصیلان جدید کاهش یافته است. در سال 2025، این مبلغ به 43,759.80 یورو در سال کاهش یافته است (45.3 درصد از سقف بیمه بازنشستگی).
- برای سایر مشاغل، حداقل حقوق 48,300 یورو در سال تعیین شده است (50 درصد از سقف بیمه بازنشستگی).
گسترش گروههای واجد شرایط
- فارغالتحصیلان جدید: افرادی که در سه سال گذشته از دانشگاه فارغالتحصیل شدهاند و در آلمان شغلی با حداقل حقوق تعیینشده دارند، میتوانند کارت آبی دریافت کنند.
- متخصصین IT بدون مدرک دانشگاهی: افرادی که حداقل سه سال تجربه حرفهای در حوزه فناوری اطلاعات دارند، میتوانند بدون مدرک دانشگاهی کارت آبی دریافت کنند. در این حالت، حداقل حقوق مشابه مشاغل کمبود اعمال میشود.
افزایش مشاغل کمبود
فهرست مشاغل کمبود شامل رشتههای جدیدی شده است، از جمله:
- مدیران تولید، ساختوساز، یا فناوری اطلاعات
- دامپزشکان، داروسازان، و دندانپزشکان
- پرستاران و ماماها
- معلمان و مربیان برای این مشاغل، حداقل حقوق پایینتر (43,759.80 یورو در سال) اعمال میشود.
تسهیل اقامت کوتاهمدت و بلندمدت
دارندگان کارت آبی از سایر کشورهای اتحادیه اروپا میتوانند تا 90 روز بدون نیاز به ویزا یا مجوز کار در آلمان اقامت داشته باشند. همچنین، پس از 12 ماه اقامت در یک کشور اتحادیه اروپا، امکان اقامت بلندمدت در آلمان فراهم است.
پیوند مجدد خانواده
اعضای خانواده دارندگان کارت آبی میتوانند بدون نیاز به فرآیند ویزا به آلمان مهاجرت کنند. علاوه بر این، محدودیتهایی مانند تأمین فضای کافی برای زندگی یا اثبات توانایی مالی حذف شده است.
مجوز اقامت برای متخصصین: تغییرات اساسی
قانون جدید دو تغییر مهم در مجوز اقامت برای متخصصین ایجاد کرده است:
- حق دریافت مجوز اقامت: اگر شرایط لازم (مانند داشتن قرارداد کاری و مدارک شناساییشده) برآورده شود، متقاضی به طور خودکار حق دریافت مجوز اقامت را خواهد داشت.
- حذف محدودیت شغلی: افراد دیگر ملزم نیستند که فقط در مشاغلی کار کنند که مستقیماً با مدرک تحصیلی یا حرفهای آنها مرتبط است. این تغییر بهویژه برای افرادی که مهارتهای چندگانه دارند، مفید است.
اشتغال رانندگان حرفهای
رانندگان حرفهای از کشورهای غیراتحادیه اروپا اکنون میتوانند بدون نیاز به ارائه گواهینامه رانندگی اتحادیه اروپا یا اثبات مهارتهای زبانی در آلمان مشغول به کار شوند. همچنین، اولویتبندی برای استخدام متقاضیان داخلی حذف شده است.
تغییرات مرتبط با شناسایی مدارک و مهارتها
افزایش مدت اقامت برای شناسایی مدارک
مدت اقامت برای شرکت در دورههای تطبیق مدارک (مانند دورههای آموزشی یا کارآموزی) از 18 ماه به 24 ماه افزایش یافته است. این مدت میتواند تا 12 ماه دیگر نیز تمدید شود و مجموعاً به 3 سال برسد.
مسیرهای جدید برای شناسایی مدارک
- شراکت شغلی برای شناسایی مدارک: افراد میتوانند با داشتن یک قرارداد کاری به آلمان بیایند و مراحل شناسایی مدارک خود را پس از ورود آغاز کنند.
- تحلیل مهارتها: افرادی که نیاز به ارزیابی مهارتهای خود در آلمان دارند، میتوانند تا 6 ماه مجوز اقامت دریافت کنند. این افراد باید حداقل سطح A2 زبان آلمانی را داشته باشند.
افزایش ساعات کاری همراه با دورههای آموزشی
افرادی که در دورههای شناسایی مدارک شرکت میکنند، میتوانند تا 20 ساعت در هفته کار کنند (قبلاً 10 ساعت بود). این تغییر به آنها کمک میکند تا سریعتر وارد بازار کار شوند.
تسهیلات جدید برای دانشجویان و کارآموزان
- افزایش ساعات کاری دانشجویان: دانشجویان بینالمللی اکنون میتوانند تا 140 روز کامل یا 280 روز نیمهوقت در سال کار کنند. همچنین امکان کار 20 ساعت در هفته به صورت مداوم فراهم شده است.
- افزایش سن برای جستجوی کارآموزی: سن افراد جویای کارآموزی از 25 سال به 35 سال افزایش یافته و نیازمندیهای زبانی به سطح B1 کاهش یافته است.
- اقامت برای یافتن شغل پس از دورههای آموزشی: دانشجویان و کارآموزانی که تحصیلات خود را در آلمان تکمیل کردهاند، میتوانند برای یک دوره 12 تا 18 ماهه مجوز اقامت دریافت کنند و به دنبال کار بگردند.
معرفی کارت فرصت (Opportunity Card)
این کارت به افراد جویای کار اجازه میدهد تا برای مدت یک سال در آلمان اقامت کنند و به دنبال شغل بگردند. شرایط دریافت کارت عبارتند از:
- داشتن مدرک تحصیلی یا حرفهای شناساییشده
- تسلط به زبان آلمانی (حداقل سطح A1) یا انگلیسی (حداقل سطح B2)
- توانایی تأمین هزینههای زندگی در طول اقامت
کارت فرصت امکان کار نیمهوقت (20 ساعت در هفته) و شرکت در دورههای آزمایشی شغلی را نیز فراهم میکند.
تغییرات مربوط به متخصصین IT
- کاهش تجربه کاری مورد نیاز به دو سال (قبلاً سه سال بود)
- نیاز به مدرک تحصیلی یا زبانی حذف شده است
- حداقل حقوق مورد نیاز 43,470 یورو در سال (2025) یا مطابق با قراردادهای کاری است.
چگونه میتوان به عنوان یک نیروی متخصص به آلمان مهاجرت کرد؟
- شناسایی مدارک خارجی: ابتدا باید مدارک خود را از نظر آلمان شناسایی کنید. این کار میتواند قبل یا بعد از ورود به آلمان انجام شود.
- مهارتهای زبانی: برخی از انواع ویزا نیاز به ارائه مدرک زبان آلمانی یا انگلیسی دارند.
- درخواست ویزا: برای دریافت ویزا باید به سفارت آلمان در کشور خود مراجعه کنید.
جمعبندی
قانون جدید مهاجرت نیروهای متخصص به آلمان فرصتهای گستردهتری برای افراد ماهر و حرفهای ایجاد کرده است. این اصلاحات به ویژه در حوزههای شناسایی مدارک، تسهیل ورود به بازار کار، و حمایت از دانشجویان و کارآموزان بینالمللی، آلمان را به مقصدی جذابتر برای مهاجران تبدیل کرده است.