خطرات مصرف طولانیمدت گاباپنتین برای درمان کمردرد

گاباپنتین، داروی محبوبی برای تسکین دردهای عصبی، بهویژه کمردردهای مزمن است. این دارو که معمولاً بهعنوان جایگزین ایمنتری نسبت به اوپیوئیدها (داروهای مخدر) تجویز میشود، به دلیل کاهش خطر اعتیاد، شهرت زیادی پیدا کرده است. اما نتایج یک مطالعه جدید نشان میدهد که مصرف طولانیمدت این دارو ممکن است خطر زوال عقل و اختلالات شناختی خفیف (MCI) را به میزان قابلتوجهی افزایش دهد.
گاباپنتین چگونه عمل میکند؟
گاباپنتین با مسدود کردن سیگنالهای درد به مغز و تنظیم فعالیت الکتریکی آن، برای تسکین دردهای عصبی و کمردردهای مزمن استفاده میشود. همچنین، این دارو بهعنوان یک داروی ضدتشنج نیز به کار میرود. با این حال، علیرغم مزایای آن، مطالعهای که اخیراً انجام شده است، خطرات جدیدی را در ارتباط با مصرف طولانیمدت این دارو آشکار کرده است.
جزئیات مطالعه
این پژوهش توسط محققان دانشگاه کیس وسترن رزرو و دانشگاه ایالتی آریزونا انجام شده و دادههای ۲۰ ساله (۲۰۰۴ تا ۲۰۲۴) از ۶۸ سازمان بهداشتی در ایالات متحده بررسی شده است. محققان دو گروه شامل حدود ۲۶,۰۰۰ بیمار را مورد مطالعه قرار دادند؛ یک گروه از گاباپنتین برای درمان کمردرد مزمن استفاده کرده بودند و گروه دیگر این دارو را مصرف نکرده بودند.
نتایج پژوهش
مطالعه نشان داد که:
- افرادی که ۶ نسخه یا بیشتر از گاباپنتین دریافت کرده بودند، ۲۹ درصد بیشتر در معرض خطر زوال عقل و ۸۵ درصد بیشتر در معرض خطر اختلال شناختی خفیف (MCI) قرار داشتند.
- خطر زوال عقل و MCI در افرادی که بیش از ۱۲ نسخه از این دارو دریافت کرده بودند، به ترتیب به ۴۰ درصد و ۶۵ درصد افزایش یافت.
- در افراد ۳۵ تا ۴۹ ساله، خطر ابتلا به زوال عقل دو برابر و خطر MCI سه برابر بیشتر از همسنوسالانی بود که گاباپنتین مصرف نکرده بودند.
محدودیتهای مطالعه
محققان تأکید کردهاند که این مطالعه یک پژوهش مشاهداتی است و نمیتوان رابطه علت و معلولی قطعی بین گاباپنتین و زوال عقل را تأیید کرد. با این حال، تحلیل دادههای گسترده نشاندهنده نیاز به احتیاط بیشتر در تجویز و مصرف این دارو است.
توصیههای محققان
محققان پیشنهاد میدهند که:
- بیماران بزرگسال که گاباپنتین مصرف میکنند، باید از نظر کاهش تواناییهای شناختی بهطور دقیق تحت نظر قرار گیرند.
- پزشکان باید در تجویز طولانیمدت این دارو، با دقت بیشتری عمل کنند و مزایا و معایب آن را بسنجند.
نتیجهگیری
نتایج این پژوهش هشداری جدی برای پزشکان و بیماران است که مصرف طولانیمدت گاباپنتین ممکن است خطرات جدی برای سلامت شناختی داشته باشد. با توجه به ارتباط میان مصرف این دارو و افزایش ریسک زوال عقل، لازم است بیماران و پزشکان توجه بیشتری به مصرف این دارو داشته باشند و در صورت امکان، از درمانهای جایگزین استفاده کنند.